Γνωρίζατε ότι υπάρχει ένα «μυστικό» καρναβάλι εδώ και 2.500 χρόνια;
Στο μαγευτικό νησί της Νάξου, πλάι στον επιβλητικό ναό του Απόλλωνα, ένα ονειρικό ταξίδι στο παρελθόν πραγματοποιείται κάθε χρόνο, τις ημέρες της Αποκριάς. Με πλούσια ιστορία 2.500 ετών, ένα «μυστικό» καρναβάλι κάνει την εμφάνισή του, αναβιώνοντας με κέφι και παραστατικότητα τις ιδιαίτερες παραδόσεις των Αρχαίων Ελλήνων. Καθώς πλησιάζει η άνοιξη λοιπόν, το Διονυσιακό Καρναβάλι της Νάξου σηκώνει την αυλαία του και αποκαλύπτει έναν άκρως σαγηνευτικό κόσμο, πυροδοτώντας τον έντονο ενθουσιασμό κάθε παρευρισκόμενου!
Οι αρχαιοελληνικοί μύθοι ξαναζωντανεύουν
Καταφέρνοντας να παραμείνει ζωντανό ανά τους αιώνες και να διατηρήσει το πνεύμα της Αρχαίας Νάξου, το Διονυσιακό Καρναβάλι του νησιού αποτελεί έναν ύμνο στο μεγαλείο της αρχαιοελληνικής μυθολογίας. Άλλωστε, η Νάξος είναι συνυφασμένη με τους θεούς των Αρχαίων Ελλήνων Διόνυσο και Απόλλωνα, κρατώντας καλά φυλαγμένα ήθη και έθιμα χιλιάδων ετών.
Σ’ αυτό το κρυφό ναξιώτικο καρναβάλι, οι Σάτυροι, οι Σειλινοί και οι Μαινάδες πραγματοποιούν μία συναρπαστική περιπλάνηση στην ιστορία και στον κυκλαδικό πολιτισμό, οργανώνοντας τελετές παρόμοιες με αρχαία τελετουργικά μύησης, αφιερωμένες στον θεό Διόνυσο. Προς τιμήν του θεού Απόλλωνα, η ιερή φλόγα των δαδών φωτίζει τις νύχτες της Αποκριάς, ενώ ο κατακόκκινος οίνος προσφέρεται στον ολύμπιο θεό του κρασιού και παιχνιδιού. Παράλληλα, αρχέγονοι βακχικοί χοροί, ιαχές και μουσικοί σκοποί του παρελθόντος παρασύρουν τους κατοίκους και επισκέπτες του νησιού στο κλίμα μιας άλλης εποχής.
Στην παραλία της Χώρας της Νάξου, εκεί που σκάει το κύμα του Αιγαίου, κάθε χρόνο τελούνται φαντασμαγορικά δρώμενα, με θεατρικές αναπαραστάσεις διονυσιακών μύθων και αρχαιοελληνικών εορτών. Η Αρπαγή του Διονύσου, ο Ιερός Γάμος του Διονύσου και της Αριάδνης, τα Μεθυδότεια και τα Πιθοίγια είναι μερικές από αυτές!
Το Διονυσιακό Καρναβάλι στη Νάξο μεταφέρεται και στα χωριά του νησιού, όπου πανάρχαια διονυσιακά έθιμα αποτελούν πηγή έμπνευσης για διάφορα εορταστικά γεγονότα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τα «Χοιροσφάγια» και οι «Κουδουνάτοι», οι οποίοι με τον εκκωφαντικό θόρυβό τους καλωσορίζουν την άνοιξη και ξορκίζουν τα κακά πνεύματα!
Η εκστατική παρέλαση των Λαμπαδηφόρων
Με θέα τη μεγαλοπρεπή Πορτάρα, λαμβάνει χώρα η πιο εκκεντρική παρέλαση του ελληνικού καρναβαλιού: οι Λαμπαδηφορίες! Το βράδυ του τελευταίου Σαββάτου της Αποκριάς, πλήθος Λαμπαδηφόρων κατακλύζει τα στενά του Ενετικού Κάστρου, παρελαύνοντας προς την παραλία και την κεντρική πλατεία της Χώρας και δημιουργώντας μία μοναδική ατμόσφαιρα.
Με βαμμένα πρόσωπα και στάχυα στα μαλλιά, τυλιγμένοι με λευκά σεντόνια και κρατώντας αναμμένους πυρσούς, οι Λαμπαδηφόροι προσφέρουν ένα εντυπωσιακό θέαμα, υπακούοντας στα βαθύτερα ένστικτά τους και ερχόμενοι σε μία κατάσταση ευφορίας ή ακόμη και έκστασης. Οι ακατανόητες κραυγές και αλαλαγμοί τους συνοδεύονται από απόκοσμους ήχους τυμπάνων που θυμίζουν παραδοσιακή αφρικανική μουσική. Στο τέλος, ο βασιλιάς καρνάβαλός τους – αλλιώτικος από τους συνηθισμένους – καταλήγει στην πυρά, με τους Λαμπαδηφόρους να σχηματίζουν έναν κύκλο γύρω του, χορεύοντας και τραγουδώντας.
Ναξιώτικο Καρναβάλι: ένα ατελείωτο γλέντι!
Η λήξη της Λαμπαδηφορίας σηματοδοτεί την έναρξη μίας απίθανης γιορτής, η οποία διαρκεί για δύο ημέρες! Το βράδυ του Σαββάτου ο χορός και το τραγούδι κρατούν μέχρι το ξημέρωμα, ενώ την επόμενη μέρα την παράσταση κλέβει η Μεγάλη Θεματική Παρέλαση των Καρναβαλιστών, οι οποίοι ξεφαντώνουν πάνω σε εμπνευσμένα αποκριάτικα άρματα, φορώντας τις ευφάνταστες στολές τους.
Το γλέντι συνεχίζεται μέχρι και την Καθαρά Δευτέρα, με παραδοσιακές μουσικές και τοπικό πεντανόστιμο φαγητό σε κάθε γωνιά του νησιού. Από όλο αυτό το εορταστικό σκηνικό δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα ντόπια ποτά, όπως η ρακή και το οινόμελο, καθώς και οι μελωδίες από τις ναξιώτικες τσαμπούνες και τα τουμπάκια. Κάπως έτσι, το Διονυσιακό Καρναβάλι της Νάξου φτάνει στο τέλος του, ανυπομονώντας πώς και πώς για τον ερχομό του επόμενου.
Δίχως αμφιβολία, το «μυστικό» Καρναβάλι στη Νάξο υπόσχεται να χαρίσει μία αξέχαστη εμπειρία σε κάθε «μυημένο»! Αξίζει να σημειώσουμε – προς αποφυγήν παρεξηγήσεων – ότι οι εκδηλώσεις των Αποκριών στο νησί δεν ενέχουν καμία απολύτως αιρετική φιλοσοφία ή θρησκευτική χροιά. Πρόκειται καθαρά για καρναβαλικά γεγονότα με διάθεση για διασκέδαση και, παράλληλα, διατήρηση των ξεχωριστών αρχαιοελληνικών εθίμων που εμπνέουν θαυμασμό σε ολόκληρη την υφήλιο!
